foto-henk-kampTo dla mnie wielki zaszczyt, że mogę Państwa powitać na tym lunchu. Przede wszystkim weteranów, którzy przyczynili się do wyzwolenia Holandii i ich najbliższych, którzy tutaj są, aby uczcić pamięć ich mężów, ojców lub przyjaciół z pola walki. Dzisiaj rano wydarzyło się coś niezwykłego. Waleczność żołnierzy polskiej 1-ej Samodzielnej Brygady Spadochronowej została dzisiaj, po 60-u latach przez Holandię uhonorowana. Również jej ówczesny dowódca, generał Stanisław Sosabowski otrzymał dzisiaj pośmiertnie dowód czci, na który on zasługuje.Historia polskiej Brygady Spadochronowej jest niezwykła. Brygada była szkolona, aby w odpowiednim momencie jej żołnierze mogli zostać zrzuceni na ziemie polskie i w ten sposób przyczynić się do wyzwolenia własnej ojczyzny. Jak to często w życiu bywa i tym razem sprawy potoczyły się inaczej. Ostatecznie Polscy żołnierze walczyli o wyzwolenie naszego kraju i byli przygotowani na złożenie najwyżej ofiary. Za to – my Holendrzy – jesteśmy im jeszcze do chwili obecnej bardzo wdzięczni.Operacja, w której Państwo brali udział, Market Garden, była śmiałą operacją. To była największa desantowa operacja, jaką świat kiedykolwiek widział. W czasie jednej operacji miał zostać przejęty ponad 100 km odcinek terenów wroga. Kilka mostów na Renie miało dostać się w ciągu kilku dni w ręce Sprzymierzonych. Dzięki tej udanej akcji zakończenie wojny miało zostać znacznie przyśpieszone.W czasie wojny muszą być czasami podejmowane wielkie ryzyka, których rezultaty są często niepewne. Tak było również z operacją Market Garden. Dlaczego operacja się nie powiodła jest wszystkim doskonale wiadome. Ale, mimo że most koło Arnhem okazał się jednym mostem zbyt daleko, to ofiara polskich i brytyjskich żołnierzy nie była daremna. Dzięki Państwa odważnej walce oddziały niemieckie nie były w stanie na czas wzmocnić swoich oddziałów w Nijmegen i Eindhoven. Dlatego południe Holandii zostało wcześniej wyzwolone i dzięki temu ta część naszego kraju została uchroniona od głodowej zimy. W jeszcze okupowanej części Holandii ta głodowa zima kosztowała życie 20 000 mieszkańców.Polska Brygada przyczyniła się także do tego, że wielu brytyjskim żołnierzom udało się uciec z niemieckich obozów jenieckich. Ewakuacja tych żołnierzy z Oosterbeek nad Renem była operacją ryzykowną, ale udaną.Panie i Panowie,Podczas operacji Market Garden polscy żołnierze ponownie wykazali się niezwykłym uporem i odwagą. Już wcześniej, na frontach włoskim i francuskim udowodnili jak wiele są warci. Dziewięćdziesięciu trzech (93) Polaków straciło życie podczas operacji Market Garden.Odważna walka żołnierzy przyczyniła się do tego, że Królowa odznaczyła Brygadę Orderem Wojskowym Króla Wilhelma. Mogą Państwo być z tego odznaczenia dumni, bo jego nadanie słusznie nazywane jest wyjątkowym.Mianowicie to najstarsze i najwyższe królewskie odznaczenie zostało po raz ostatni przyznane już ponad 50 lat temu. Ostatnim zbrojnym konfliktem, który był podstawą do przyznania Orderu Wojskowego Króla Wilhelma była wojna w Korei. Od 1940 tylko 199 osób zostało odznaczonych tym orderem, który wywodzi się z 1815 roku. Jestem zaszczycony faktem, że od dzisiaj obok 82-ej Amerykańskiej Brygady Powietrznej, która już wcześniej została odznaczona Orderem Wojskowym Króla Wilhelma, również 6-a Polska Brygada Desantowo – Szturmowa, która kontynuuje tradycję 1-ej Samodzielnej Brygady Spadochronowej, jako jednostka zagraniczna może zaliczać się do tej wyjątkowej kategorii.Oprócz odznaczenia Brygady Orderem Wojskowym Króla Wilhelma, dzisiaj zostanie również odznaczony orderem Brązowego Lwa dowódca generał Sosabowski. To odznaczenie za czyny bohaterskie zostało po raz ostatni przyznane w 1962 roku. Generał był znany jako inspirujący i dbający o swoich ludzi dowódca, który był przez nich noszony na rękach. Dowodził Brygadą w niezwykle trudnych czasach. Jego odwaga i styl dowodzenia są dla nas wszystkich źródłem inspiracji. Z całą pewnością zasługuje on na to odznaczenie.Obok odznaczenia Brygady i generała Sosabowskiego, rząd holenderski pragnie wam weteranom i najbliższej rodzinie, jak również osobom, które aktywnie działały na rzecz odznaczenia polskich żołnierzy przekazać pamiątkę tego niezwykłego dnia. Specjalnie na tę okazję został wybity pamiątkowy medal, który teraz chciałbym Państwu wręczyć. Mam nadzieję, że tym medalem możemy Państwu okazać nasze uznanie i wdzięczność. Medal zostanie również wręczony kilku osobom, które dołożyły wszelkich starań, aby umożliwić odznaczenie Brygady i generała Sosabowskiego. Nie pomijając wkładu innych osób chciałbym wymienić dziś dwie osoby, które są tu z nami obecne: Pan Geertjan Lassche, redaktor programu na temat aktualnych wydarzeń Netwerk (Telewizja Ewangelicka), który nakręcił przejmujący program o roli polskiej Brygady i generała Sosabowskiego i Prezes Kancelarii ds. Orderów Niderlandzkich Pan De Kleyn, który przygotował pozytywną opinię, która doprowadziła do przyznania w dniu dzisiejszym odznaczenia.Program nie kończy się na tej uroczystości. Jutro wielu z was wróci w rejon, gdzie ponad 60 lat temu Brygada dzielnie toczyła walkę. To na pewno będzie dla Państwa emocjonalne wydarzenie. Wiele wspomnień powróci. Ale również teraz mieszkańcy powitają Państwa z otwartymi ramionami. Bo jedno jest pewne: Holendrzy nigdy nie zapomną kto wyzwolił ich kraj!

Dziękuję!
<< Wróć