Przemówienie Ministra Obrony Zjednoczonego Królestwa Lorda Coakera wygłoszone podczas 81. obchodów upamiętniających udział polskiej 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej w operacji Market Garden

Driel, 20 września 2025

Ministrowie, Ekscelencje, Szanowni Goście,

rok temu miałem zaszczyt uczestniczyć tutaj, w Holandii, w 80. uroczystościach upamiętniających operację MARKET GARDEN.

Od tamtego czasu brałem udział w wielu obchodach osiemdziesiątej rocznicy odepchnięcia przez aliantów armii Hitlera, które doprowadziło do pokonania nazizmu podczas drugiej wojny światowej…

… i dowiedziałem się bardzo dużo o bohaterach z wielu krajów, którzy niezwykle dzielnie walczyli, aby osiągnąć to ostateczne zwycięstwo…

… lecz rocznica operacji MARKET GARDEN w ubiegłym roku miała dla mnie znaczenie szczególne.

Nie tylko dlatego, że wzbogaciła moją wiedzę na temat tej złożonej choć ostatecznie zakończonej niepowodzeniem operacji.

Uświadomiła mi ona również, że w po tej kampanii historia nie oddała należytego hołdu niezwykłym wysiłkom polskich sił zbrojnych, które we wrześniu 1944 roku, podczas tej śmiałej operacji powietrznodesantowej, walczyły o wyzwolenie Holandii…

… a w szczególności żołnierzom 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej pod dowództwem generała Stanisława Sosabowskiego, którzy wykazali się niezłomną odwagą i determinacją w niezwykle trudnych warunkach.

Właśnie dlatego w czerwcu tego roku byłem tak dumny z tego…

… że w imieniu Zjednoczonego Królestwa…

… mogę uhonorować wyjątkowy wkład 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej oraz generała Stanisława Sosabowskiego…

… i wyrazić naszą wdzięczność za ich bohaterstwo, wręczając sztandar ich spadkobiercom – polskiej 6 Brygadzie Powietrznodesantowej.

Dziś mamy kolejną okazję, by naszą wdzięczność podkreślić poprzez odsłonięcie tej tablicy.

Chcę również uhonorować osoby, które przez wiele lat zabiegały o to uznanie, w tym zmarłego bohatera bitwy o Arnhem majora Tony’ego Hibberta, odznaczonego Orderem Imperium Brytyjskiego i Krzyżem Wojskowym, oraz zmarłą Corę Baltussen z Driel.

Ta tablica stanowi trwałe świadectwo kluczowej roli, jaką polskie oddziały odegrały podczas operacji MARKET GARDEN, oraz ich głębokiej więzi z brytyjskim sojusznikiem, a także z narodem holenderskim.

W chwili, gdy granice Europy ponownie są zagrożone…
… i zaledwie kilka dni po absolutnie niedopuszczalnym wtargnięciu rosyjskich dronów w polską przestrzeń powietrzną…
… jest ona trwałym świadectwem wspólnych wartości, które łączą nasze trzy kraje…

oraz naszej determinacji, by także w przyszłości stać ramię w ramię w obronie tych wartości – tak jak czyniliśmy to 81 lat temu.

To zaszczyt być tu obecnym i kierować ważkie przesłanie do wszystkich naszych polskich przyjaciół:

Ofiarna służba i odwaga Waszych żołnierzy w mrocznych dniach września 1944 roku pozostaną na zawsze w naszej pamięci.

Niech ich męstwo, poświęcenie i waleczność nigdy nie przestaną być dla nas źródłem inspiracji.

Dziękuję!